بررسی رابطه میان اطلاعات حسابداری شرکت و حق الزحمه حسابرسی

قیمت گذاری خدمات حسابرسی یکی از موضوع های مورد علاقه بسیاری از پژوهشگران حوزه حسابرسی است. تاکنون پژوهش های بسیاری در این رابطه صورت گرفته است و در هر یک از آن ها اثر متعیرهای مختلف مالی و غیرمالی، با روش های گوناگون آماری و ابزارهای مختلف، مورد بررسی قرار گرفته است. شناخت عوامل موثر بر حق الزحمه حسابرسی به این دلیل مهم است که، هر دو صاحبکاران و موسسه های حسابرسی با استفاده از این اطلاعات می توانند به گونه ای موثر و صحیح اقدام به انعقاد قرارداد نمایند. صاحبکاران می توانند از طریق کنترل برخی عوامل افزایش حق الزحمه حسابرسی، اقدام به کاهش هزینه های خود نمایند. این پژوهش، پژوهشی اکتشافی، کمی، استقرایی و کاربردی است. در بیشتر پژوهش های پیشین، اثر اندازه شرکت، سال مالی، نسبت بدهی به دارایی به عنوان نماینده ریسک حسابرسی، بازده دارایی ها و پیچیدگی کار بر حق الزحمه تایید شد. در این پژوهش اثر اقلام حسابداری (اقلام مالی) بر حق الزحمه حسابرسی بررسی شد. برای این منظور ارتباط بین هفت متغیر حسابداری شامل مجموع دارایی ها، حقوق صاحبان سهام، حساب های دریافتنی، حساب های پرداختنی، تسهیلات پرداختنی، موجودی مواد و کالا و نسبت بازده دارایی های شرکت، با حق الزحمه حسابرسی بررسی شد. برای بررسی فرض پژوهش، مدل پژوهش با استفاده از رگرسیون خطی برازش شد. نمونه مورد آزمون در این پژوهش شامل 125 شرکت عضو بورس اوراق بهادار تهران برای دوره زمانی 1385 تا 1388 بود. نمونه از بین شرکت هایی انتخاب شد که سال مالی آنها پایان اسفند باشد، پیش از سال 85 در بورس پذیرفته شده باشند و همچنین شرکت های مالی و سرمایه گذاری نباشند. اطلاعات لازم از پایگاه اینترنتی بورس، سازمان حسابرسی و استعلام از برخی موسسات حسابرسی به دست آمد. نتایج حاصل از بررسی نشان داد که بین حق الزحمه حسابرسی و متغیرهای مجموع دارایی ها، حساب های دریافتنی، تسهیلات پرداختنی و موجودی مواد و کالا رابطه معنادار وجود دارد و مدل زیر با توجه به آزمون ها برآورد شد: ln (fee) = 9.937 + 0.336 ln (ast) + 0.359 (rcv) - 0.324 (loan) +2.38(inv) + 0.068 (pay)+ ?